XXII Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej w Katarze zbliżają się wielkimi krokami. Z tej okazji przygotowaliśmy dla Was specjalny wpis, który pozwoli Wam poznać historię powstania piłki nożnej. Poniżej dowiecie się jak przebiegał rozwój jej zasad i reguł, a także informacje na temat jej twórców i popularności na całym świecie.
Wpływy kultury piłkarskiej można odnaleźć w różnych cywilizacjach, które rozwijały gry z piłką. Najstarsze wzmianki na temat podobnych zabaw i gier przypominających piłkę pochodzą z Chin, Japonii, Grecji i Rzymu. Pochodzenie tego zwyczaju na Wyspach Brytyjskich nie jest dokładnie znane, jednak prawdopodobnie został on przywieziony przez Celtów, Rzymian, Duńczyków i Normanów.
Współczesne początki piłki nożnej
W XIX wieku Wielka Brytania stała się centrum rewolucji przemysłowej, co wywołało istotne zmiany cywilizacyjne. Gra w piłkę przeniosła się z miast na podmiejskie łąki. Szkoły zaczęły propagować ten sport, uznając, że gry ruchowe mają pozytywny wpływ na rozwój i dyscyplinę młodzieży. Rozwój kolejnictwa umożliwił szkołom łatwiejszą rywalizację, co zaowocowało pojawieniem się pierwszych rozgrywek międzyszkolnych. Problemem był jednak brak jednolitych zasad gry. Reguły ustalane były dopiero tuż przed meczem, w zależności od preferencji obu drużyn.
Kluczowe znaczenie dla rozwoju piłki nożnej miały reguły spisane w Cambridge w 1848 roku i w Sheffield w 1857 roku. Od tego czasu piłka nożna stopniowo oddzielała się od rugby. Wzrastał również konflikt między zwolennikami i przeciwnikami gry rękami.
Reguły spisane w Cambridge powstały po spotkaniu dwunastu klubów. Spośród nich warto wyróżnić te, które ograniczały trzymanie piłki w rękach i promowały jej kopanie. Reguły te nie zdobyły jednak szerokiego uznania w Anglii, ale stały się podstawą dla pierwszych zasad The Football Association w 1863 roku.
W roku 1857 w północnej Anglii powstał Sheffield Football Club. Klub ten opracował własne reguły, mające znaczący wpływ na rozwój gry. Region ten, będący obszarem robotniczym, miał mniejszy wpływ szkół na piłkę nożną. Innowacyjne zasady wprowadzone w Sheffield miały istotne znaczenie dla południowej odmiany gry, m.in. poprzez brak przepisu spalonego.
Na początku lat 60. XIX wieku rozpoczęto dążenie do jednolitych reguł. Zaowocowało to powołaniem The Football Association 26 października 1863 roku. Była to pierwsza organizacja zarządzająca rozgrywkami piłki nożnej. Konflikt, dotyczący m.in. szarżowania i gry rękoma, doprowadził do powstania Rugby Football Union. Był to rok 1871, a rugby i piłka nożna rozeszły się na zawsze.
Dalszy rozwój gry
Jak wiecie, początkowo piłka nożna bardziej przypominała rugby. Przeszkodą w grze do przodu była identyczna zasada spalonego, co skutkowało poruszaniem się pod bramkę rywala za pomocą dryblingu lub młyna. Jednak znaczący wpływ na taktykę gry miała Szkocja, rozwijając grę poprzez podania.
Stopniowo piłka nożna zaczęła przekształcać się w grę, jaką znamy dzisiaj. Wycofanie zagrania rękoma przyczyniło się do rozwoju gry głową. W kolejnej dekadzie The Football Association zaadaptowała liczne zasady z Sheffield, takie jak rzut wolny, rzut rożny, rzut z autu czy poprzeczkę. Ostatecznie oba związki połączyły się w 1877 roku.
W ciągu kolejnych 30 lat doszło do znaczących zmian, takich jak wprowadzenie rzutu karnego, sędziów, bramkarza oraz pola karnego (wprowadzonego w 1902 roku). W 1958 roku pozwolono po raz pierwszy na zmiany zawodników, a od 1970 roku karano piłkarzy kartkami. Przeprowadzano również modyfikacje wcześniejszych przepisów, a tekst zasad dwukrotnie (w 1938 i 1997 roku) został zaktualizowany. W 1886 roku powołano Międzynarodową Radę Piłkarską (IFAB – International Football Association Board) do zarządzania regułami gry, a w 1904 roku w Paryżu założono Międzynarodową Federację Piłki Nożnej (FIFA).
Popularyzacja piłki nożnej nastąpiła w latach 1890-1990, kiedy to Anglikom przebywającym za granicą udało się rozpowszechnić ten sport na całym świecie. Dzięki prostym podstawowym zasadom piłka nożna stała się znana na wszystkich kontynentach. W Polsce rozpoczęto jej grę prawdopodobnie pod koniec XIX wieku. Nie wiadomo jednak, w którym polskim mieście po raz pierwszy pojawiła się piłka nożna. Mówi się, że mogło to być m.in. w Łodzi, która w tamtym czasie była nazywana polskim Manchesterem z powodu obecności wielu angielskich pracowników w mieście.
